![](/media/lib/457/n-mgla-489130c1469e3d73ddd3aca25b4eaa43.jpg)
Pomiary satelitarne pokazały, jak w ocieplającym się świecie zmienia się cykl obiegu wody
1 czerwca 2021, 12:38Naukowcy z NASA, po przeanalizowaniu danych z lat 2003–2019 informują, że w skali globalnej ewapotranspiracja zwiększyła się w tym czasie o około 10%. Oznacza to, że globalny cykl obiegu wody zmienia się bardziej niż sądzono. Ewapotranspiracja to parowanie zarówno z komórek roślinnych (transpiracja), jak i z gruntu (ewaporacja). Za zdecydowaną większość tak dużej zmiany odpowiada globalne ocieplenie.
![](/media/lib/475/n-lucy1-f02d041ad57ac9aff38fdaf6e99514a6.jpg)
Pierwsza taka misja w historii. Lucy leci do asteroid trojańskich
16 października 2021, 10:27Dzisiaj ok. godziny 11:30 czasu polskiego z przylądka Canaveral wystartowała misja Lucy – pierwsza w historii misja do asteroid trojańskich. Znajdują się one poza orbitą Jowisza, w odległości ok. 850 milionów kilometrów od Słońca. Są pozostałościami po formowaniu się planet, więc ich badania powinny dostarczyć nowych informacji na temat początków Układu Słonecznego. Lucy doleci do nich za 12 lat.
![](/media/lib/494/n-bocian-z-obraczka-47473c9fe447d795f733db900524a430.jpg)
Polskie bociany jeszcze w Afryce. Czeka je ryzykowna droga powrotna
8 marca 2022, 11:45Jak wynika z analizy poczynań osobników z nadajnikami GPS/GSM, „nasze” bociany białe nadal są w Afryce. Nadajniki są zakładane przez grupę Silesiana. W analizie danych pomagają naukowcy z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu (UPP) i Uniwersytetu Szczecińskiego. Z aktualnym położeniem niektórych ptaków, np. Gabrysia, Trapera czy Franki, można się zapoznać na mapie Silesiany.
![](/media/lib/516/n-wasp39b-9e5f5aa9035df94b4fe19681edd20926.jpg)
Webb zdobył pierwszy jednoznaczny dowód na obecność CO2 w atmosferze egzoplanety
26 sierpnia 2022, 06:05Teleskop Webba (JWST) zdobył pierwsze pewne dowody na obecność dwutlenku węgla w atmosferze egzoplanety. CO2 znaleziono w atmosferze gazowego olbrzyma znajdującego się w odległości 700 lat świetlnych od Ziemi. Odkrycie daje nadzieję, że Webb będzie w stanie wykryć i zmierzyć poziom dwutlenku węgla w atmosferach mniejszych podobnych do Ziemi planet skalistych.
![](/media/lib/536/n-starlink-9cc3c507390829481ddfb2d2efd0ec1e.jpg)
Konstelacje sztucznych satelitów stanowią coraz większe zagrożenie dla badań naukowych
1 lutego 2023, 09:32Naukowcy czekają na uruchomienie Vera C. Rubin Observatory, obserwatorium astronomicznego, którego budowa dobiega końca w Chile. Na jego potrzeby powstał najpotężniejszy aparat fotograficzny na świecie. Obserwatorium ma co trzy tygodnie wykonywać fotografie całego nieboskłonu. Jego główny program badawczy – Legacy Survey of Space and Time – zakłada utworzenie mapy Drogi Mlecznej, dokonanie spisu obiektów w Układzie Słonecznym czy zbadanie niewyjaśnionych sygnałów dobiegających z głębi wszechświata. Jednak obserwatorium może nigdy nie spełnić pokładanych w nim nadziei.
![](/media/lib/550/n-cdms-f1f9c4cbc69ede5709d7e4b1104ef895.jpg)
Najczulsze na świecie wykrywacze ciemnej materii trafiły do miejsca przeznaczenia
22 maja 2023, 15:10Po 10 latach pionierskiej pracy naukowcy z amerykańskiego SLAC National Accelerator Laboratory ukończyli wykrywacze ciemnej materii SuperCDMS. Dwa pierwsze trafiły niedawno do SNOLAB w Ontario w Kanadzie. Będą one sercem systemu poszukującego dość lekkich cząstek ciemnej materii. Urządzenia mają rejestrować cząstki o masach od 1/2 do 10-krotności masy protonu. W tym zakresie będzie to najbardziej czuły na świecie wykrywacz ciemnej materii.
![](/media/lib/568/n-palenie-8bbd680b974643c1eccaae4972b292a0.jpg)
Palaczom kurczy się mózg
14 grudnia 2023, 09:58Palenie papierosów prowadzi do kurczenia się mózgu, donoszą badacze z Wydziału Medycyny Washington University w St. Louis. Dobra wiadomość jest taka, że rzucenie palenia zapobiega dalszej utracie tkanki mózgowej. Zła zaś, że po zaprzestaniu palenia mózg nie odzyskuje utraconej objętości. Jako że ludzki mózg w sposób naturalny zmniejsza z wiekiem swoją objętość oznacza to, że mózgi palaczy szybciej się starzeją. Odkrycie pozwala wyjaśnić, dlaczego palacze są narażeni na większe ryzyko choroby Alzheimera i spadku zdolności poznawczych z wiekiem.
![](/media/lib/584/n-hipopotam-26afaa720491e27cccf8ba1ac7bfac11.jpg)
„Latające” hipopotamy. Wiemy, jak poruszają się jedne z największych zwierząt świata
8 lipca 2024, 10:35Hipopotam nilowy (Hippopotamus amphibius) to piąty pod względem masy ssak lądowy na świecie. Cięższe od niego są tylko 3 gatunki słoni oraz nosorożec biały. Średnia masa ciała dorosłego hipopotama to 1500 kilogramów. Naukowców interesuje, jak taka masa i wielkość wpływają na lokomocję zwierzęcia, w porównaniu z innymi masywnymi gatunkami. Wiadomo bowiem, że ssaki o masie powyżej 100 kg generalnie poruszają się wolniej niż lżejsze zwierzęta, a masa powyżej 1000 kg oznacza kolejny spadek prędkości i zmianę sposobu chodzenia.
Liść czy owad, owad czy liść?
27 grudnia 2006, 10:46Owady z zamierzchłej przeszłości stosowały podobne metody kamuflażu jak współczesne gatunki tych zwierząt. Odnaleziono skamieniałości owada sprzed 47 mln lat (Eophyllium messelensis), który upodobnił się do liścia. Okazuje się zatem, że udawanie liścia jest skuteczną strategią ewolucyjną.
![](/media/lib/8/1180085412_355310-38f2526d50e06161af1441c3d2fc144b.jpeg)
Chcesz mieć dziecko, unikaj słońca
25 maja 2007, 09:25Jeśli chcesz spłodzić dziecko, zajmij się tym przed wyjazdem na wakacje na słoneczną Ibizę. Australijscy naukowcy z Bourn Hall Clinic w Cambridgeshire przestrzegają, że zbyt długie opalanie się w dopasowanych kąpielówkach zmniejsza liczbę plemników w spermie i skraca czas ich przeżycia.